Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, chuyện rất gian nan!

Ngày
16/04 tại TP Đà Nẵng diễn ra Hội thảo về Bảo vệ môi trường và phát triển
bền vững tại Việt Nam với sự tham dự của khoảng 160 đại biểu đến từ 13
tỉnh thành miền Trung, Tây nguyên.

Đây là cuộc hội thảo “marathon” tiếp ngay sau hội thảo cùng chủ đề
tại TP HCM ngày 13/04 vừa qua do Trung tâm Nghiên cứu Giáo dục Môi
trường và Phát triển (CERED) phối hợp Ban Khoa giáo Trung ương tổ chức
thông qua tài trợ của Quỹ Hỗ trợ Môi trường Toàn cầu Toyota.
Rừng xưa đã khép!

Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, chuyện rất gian nan! 45110585-moi-truong-1-noidung

Một vạt rừng dọc đường Hồ Chí Minh bị xâm lấn để lập trang trại! ĐNK.

Khép đây không là khép tán mà là khép cửa rừng do rừng gần như đã...
hết. Theo số liệu của các chuyên gia, độ che phủ rừng ở Việt Nam là 43%
vào năm 1943 song đến năm 1990 chỉ còn 28,4% diện tích toàn quốc. Mấy
năm nay, nhờ có rừng trồng, tăng lên khoảng 35%. Tuy nhiên, theo Giáo sư
Võ Quý (Đại học quốc gia Hà Nội), trên thực tế rừng tự nhiên vẫn không
ngừng bị xâm hại và nay chỉ còn khoảng 10% rừng nguyên thủy. Mái nhà
xanh bị mất, thú rừng tứ tán. Điển hình là đàn 30 - 40 voi rừng Đông Nam
Bộ phần bị giết, phần bị chết, phần phải “giải tỏa di dời” lên Tây
Nguyên. Còn sót lại 1 con voi đực, mấy ngày nay do đói, nó phải vượt
sông La Ngà (Đồng Nai) sang Đức Linh (Bình Thuận) tìm thức ăn. Con voi
tội nghiệp này không biết rằng giữa lúc Hội thảo Bảo vệ môi trường và
Phát triển bền vững liên tục diễn ra từ TP HCM đến Đà Nẵng thì nó đang
bị con người săn đuổi đến cùng trong vùng rừng nay chẳng còn rừng!
Voi còn thế huống gì chim muông! Theo Giáo sư Võ Quý, hiện có đến 365
loài động vật thuộc các nhóm thú, chim, bò sát, cá... đang bị đe dọa
hoặc có nguy cơ tuyệt chủng. Riêng thực vật, có đến 355 loài đang trong
tình trạng tương tự. Ông kể lại những hình ảnh đoàn công tác của ông đã
tận mắt chứng kiến trong một lần đi Tây Nguyên. Một chiếc xe bò đang chở
một cây giống vào rừng để trồng. Ngược chiều là một chiếc xe ben đang
gầm gừ chở ba súc gỗ đường kính phải mấy người ôm mới hết. Ông kết luận:
”Trồng rừng cho mấy cũng không lại với... phá rừng”!
Việt Nam nói chung và tại các đô thị lớn nói riêng, vấn đề môi trường
chưa được coi là ưu tiên do áp lực của phát triển kinh tế, gia tăng dân
số, đô thị hóa tràn lan... Đây quả là vấn đề cực kỳ hóc búa bởi và do
các nhà lãnh đạo luôn muốn cả 2 chỉ tiêu kinh tế và môi trường sánh vai
nhau cùng phát triển! Tuy nhiên, sự vật không chiều theo lòng người,
TP.HCM đang phải trả giá: từ nay đến năm 2005, TP phải đầu tư khoảng
2.000 tỷ đồng để khắc phục nạn ô nhiễm kênh rạch, bảo vệ môi trường,
nâng cao chất lượng sống của cộng đồng dân cư và cảnh quan đô thị. Các
tỉnh thành miền Trung, tuy chưa đến mức “ra ngõ là gặp ô nhiễm” nhưng xu
hướng phá vỡ sự cân bằng sinh thái, xói mòn môi trường sống đang trên
đà báo động: đầm Lập An (Thừa Thiên- Huế) ngày càng teo dần, thị trấn
Lộc Hải ngày càng bê tông hóa không trật tự; núi Sơn Trà (Đà Nẵng) bị lở
lói do con đường ô tô lên núi, một số dòng chảy khe suối cũ bị biến
đổi, những ngày mưa lớn, bán kính vùng biển các khu du lịch bị ô nhiễm
đến 500m! Rừng dọc theo đường Hồ Chí Minh (đoạn Quảng Nam) đang bị xâm
lấn!
Làm gì?
Tại Hội nghị 13/04 ở TP HCM, theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Mai Ái Trực, hiện có 6 vấn đề cần giải quyết cấp bách.
1/ Xử lý chất thải rắn.
2/ Giải quyết vấn đề ô nhiễm nguồn nước.
3/ Bảo vệ đa dạng sinh học.
4/ Hoàn thiện thể chế luật pháp về bảo vệ môi trường.
5/ Nâng cao nhận thức xã hội về bảo vệ môi trường.
6/ Xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường.
Cũng theo Bộ trưởng: Hiện có 10 dự luật về môi trường đang chờ sửa
đổi, bổ sung. Cùng với quá trình hoàn thiện khung pháp lý về môi trường,
Việt Nam còn phải nâng cao nhận thức và làm cho mọi người thay đổi hành
vi trong ứng xử với các vấn đề bảo vệ môi trường. Đồng thời, cần có
những biện pháp mạnh, như: "Người gây ô nhiễm phải chi trả" Bộ trưởng
nhấn mạnh.
Đại diện Công ty Toyota Việt Nam (đơn vị hỗ trợ hai dự án về môi
trường tại Việt Nam) cảnh báo: “Nếu không có những hành động kịp thời,
nhất là khi Việt Nam đang thay đổi nhanh chóng trong công cuộc phát
triển đất nước, mức độ ảnh hưởng đến môi trường sẽ ngày càng trở nên
nghiêm trọng hơn, cùng với những hậu quả ngày càng lớn”.
Theo GS Võ Quý, đây là vấn nạn có nguồn gốc sâu xa và hiện Việt Nam đang đối mặt với bảy vấn đề về môi trường.
1/ Nạn phá rừng.
2/ Khai thác tài nguyên sinh học quá mức.
3/ Tài nguyên đất xuống cấp.
4/ Thiếu và ô nhiễm nước ngọt.
5/ Ô nhiễm gia tăng.
6/ Hậu quả chất độc hóa học của Mỹ trong chiến tranh để lại.
7/ Dân số tăng nhanh cùng với nạn đói nghèo.
Giáo sư đưa ra những con số khiến cử tọa giật mình: Trong vòng một thập
niên (1990-2000), tỷ lệ lương thực trên đầu người chỉ tăng 1,3 lần nhưng
dự báo trong 20 năm tới, dân số Việt Nam sẽ tăng hơn 3 lần so với hiện
nay!

Vẫn còn lúng túng!
Mọi vấn đề về môi trường đều bắt nguồn
từ phát triển. Phát triển sẽ biến đổi môi trường. Nhưng làm sao cho môi
trường vẫn làm tốt 3 chức năng: tạo cho con người không gian sống với
phạm vi và chất lượng đầy đủ; cung cấp cho con người nguồn tài nguyên
cần dùng; lưu trữ, xử lý những nguồn phế thải của con người sao cho môi
trường sống không bị ô nhiễm?
Tôi thấy trong thời gian qua, công tác này vẫn còn lúng túng.
Lúng
túng bởi chưa thể trả lời thấu đáo và bởi chưa có lời giải cho bài toán
về mối quan hệ hữu cơ giữa bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế. Đó
là làm thế nào sử dụng tài nguyên thiên nhiên, điều kiện môi trường hiện
có một cách hợp lý nhất để thỏa mãn nhu cầu của các thế hệ con người
đang sống nhưng vẫn phải đảm bảo cho các thế hệ tương lai những điều
kiện tài nguyên thiên nhiên với môi trường cần thiết để họ có thể có
cuộc sống tốt hơn ngày hôm nay.

Phan Như Lâm
(Phó Bí thư thường trực Thành ủy Đà Nẵng).

Đặng Ngọc Khoa

Việt Báo (Theo_Thanh_Nien

Nguồn gốc bài viết : http://www.benxua.net/t300-topic#ixzz1TEgxzkglLink gốc : www.benxua.net